5 November 2025 GPSC Current Affairs

Important 5 November 2025 GPSC Current Affairs

વિશ્વ સુનામી જાગૃતિ દિવસ : 5 નવેમ્બર

વિશ્વ સુનામી જાગૃતિ દિવસ દર વર્ષે 5 નવેમ્બરે મનાવવામાં આવે છે. યુએન જનરલ એસેમ્બલી (UNGA) ડિસેમ્બર 2015માં 5 નવેમ્બરને વિશ્વ સુનામી જાગૃતિ દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો અને ત્યારથી દર વર્ષે આ તારીખે આ દિવસની મનાવવામાં આવે છે. સુનામીએ એક દરિયાઇ કુદરતી આપદા છે. સુનામી એ જાપાની શબ્દ છે, જેનો અર્થ થાય છે “હાર્બર વેવ્ઝ” કારણ કે જ્યારે પણ સુનામી આવે છે ત્યારે બંદરો નષ્ટ થઇ જાય છે. આ દિવસની ઉજવણીનો ઉદ્દેશ્ય દરિયા કિનારે રહેતા લોકોમાં સુનામી જેવી ભયંકર કુદરતી આપદા વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે. ડિસેમ્બર 2004માં ભારત સહિત દક્ષિણ એશિયાના ઘણા દેશોમાં ભયંકર સુનામી આવી હતી, જેમાં હજારો લોકોએ જીવ ગુમાવ્યો હતો. આ ભયાનક કુદરતી આફતમાં લગભગ 2 લાખ 30 હજાર લોકોએ જીવ ગુમાવ્યો હતો.

સ્વરાજ પાર્ટીના સંસ્થાપક નેતા “દેશબંધુ” ચિતરંજનદાસની જન્મતિથી :  05 નવેમ્બર | 5 November 2025 GPSC Current Affairs

જન્મ : 05 નવેમ્બર, 1870

મૃત્યુ : 16 જૂન, 1925

ચિતરંજનદાસનો જન્મ તેલીરબાગ, ઢાકાના પ્રખ્યાત દાસ પરીવારમાં કલકત્તા ખાતે થયો હતો. દાસ પરીવાર બ્રહ્મ સમાજના સભ્ય હતા. તેમના પિતા કલકત્તા ઉચ્ચ ન્યાયાલયના જાણીતા વકીલ અને પત્રકાર હતા જેમણે અંગ્રેજી ચર્ચ સાપ્તાહિક ધ બ્રહ્મો પબ્લિક ઓપિનિયનનું સંપાદન કર્યું.

ચિતરંજનદાસનો પરીવાર વકીલોનો પરીવાર હતો. 1890માં બી.એ.ની પરીક્ષા પાસ કર્યા બાદ ચિતરંજનદાસ આઇ.સી.એસ બનવા માટે ઇંગ્લેન્ડ ચાલ્યા ગયા અને 1892માં બેરિસ્ટર બનીને ભારત પાછા ફર્યા.

1909માં અલીપોર બોમ્બ વિસ્ફોટ પ્રકરણ અંતર્ગત અરવિંદ ઘોષ પર લાગેલા રાજદ્રોહના આરોપોનો સફળતાપૂર્વક બચાવ કર્યો.

ચિતરંજનદાસ અનુશીલન સમિતિની પ્રવૃત્તિઓ સાથે સક્રિય રીતે સંકળાયેલા હતા. અસહયોગ આંદોલન દરમિયાન તેઓ બંગાળના અગ્રણી નેતા હતા. તેમણે બ્રિટીશ કાપડ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની સાથે વિદેશી કપડાંની હોળી કરી ખાદીના કપડાં પહેરવાની શરૂઆત કરી. તેમણે ફોરવર્ડ નામનું દૈનિક ચાલું કર્યું જેને બાદમાં બ્રિટીશ શાસન વિરુદ્ધની લડત માટે લિબર્ટી નામ અપાયું. કલકત્તા નગર નિગમની સ્થાપના થતાં તેઓ તેના પ્રથમ મેયર બન્યા. મહાત્મા ગાંધીના જૂથના કાઉન્સિલ એન્ટ્રી ઠરાવને અનુમોદન ન મળતાં તેમણે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના ગયા ખાતેના અધિવેશનમાં અધ્યક્ષપદેથી રાજીનામું આપી દીધું. 1923માં તેમણે મોતીલાલ નહેરૂના સહયોગથી સ્વરાજ પાર્ટીની સ્થાપના કરી.

International Current Affairs 5 November 2025

ઉત્તર કોરિયાના પૂર્વ પ્રમુખ કિમ યોંગ નામનું 97 વર્ષની વયે નિધન

નિધન : ઉત્તર કોરિયાના પૂર્વ પ્રમુખ કિમ યોંગ નામનું 97 વર્ષની વયે નિધન થયું છે.

કાર્યકાળ : તેમણે 1998 થી એપ્રિલ 2019 સુધી લગભગ બે દાયકા સુધી દેશના ઔપચારિક પ્રમુખ તરીકે સેવા આપી હતી.

ફ્રાન્સે પહેલો વાયરલેસ ચાર્જિંગ હાઇવે શરૂ કર્યો | Current Affairs 5 November 2025

વાયરલેસ ચાર્જિંગ હાઇવે : ફ્રાન્સ દ્વારા 1.5 કિલોમીટરનો હાઇવે બનાવવામાં આવ્યો છે જે ઇલેક્ટ્રિક વાહનને વાયરલેસ ચાર્જ કરશે.

કાર્યપદ્ધતી : ડામરના રોડની નીચે કોપર ઇન્ડક્શન કોઇલ રાખવામાં આવી છે. આ કોઇલ મેગ્નેટિક ફિલ્ડ જનરેટ કરે છે અને એના દ્વારા ઇલેક્ટ્રિક વાહનમાં એનર્જી ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે. આ માટે ઇલેક્ટ્રિક વાહનમાં વાયરલેસ એનર્જી રિસીવર હોવું જરૂરી છે. આ સિસ્ટમ દ્વારા 200 kWનો સતત પાવર આપવામાં આવે છે અને એ 300 kW સુધી પણ જઈ શકે છે.

National and Defense Current Affairs 5 November 2025

ભારતનું પ્રથમ સ્વદેશી ઇલેક્ટ્રિક લશ્કરી વાહન : પ્રવૈગ વીર EV

પ્રથમ સ્વદેશી ઇલેક્ટ્રિક લશ્કરી વાહન : બેંગલુરુ સ્થિત કંપની, પ્રવૈગ ડાયનેમિક્સ દ્વારા વિકસિત, સંપૂર્ણ ઇલેક્ટ્રિક લશ્કરી વાહન, પ્રવૈગ વીર ઇ વી સાથે ભારત સંરક્ષણ ટેકનોલોજીમાં આત્મનિર્ભરતા તરફ એક મોટી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે.

ડિઝાઇન : VEER EV ને સ્ટીલ્થ મિશન અને રણ, પર્વતો અને જંગલો જેવા પડકારજનક ભૂપ્રદેશો માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે. તેણે તાજેતરમાં iDEX (ઇનોવેશન ફોર ડિફેન્સ એક્સેલન્સ) એવોર્ડ જીત્યો.

શ્રી સંજય ગર્ગે બ્યુરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS) ના ડાયરેક્ટર જનરલનો કાર્યભાર સંભાળ્યો

કાર્યભાર : કેરળ કેડરના IAS-1994 બેચના વરિષ્ઠ સિવિલ સર્વન્ટ શ્રી સંજય ગર્ગે 1 નવેમ્બર 2025 થી ભારતીય માનક સંસ્થા, બ્યુરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સના ડિરેક્ટર જનરલ તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો છે.

અનુભવ તથા યોગદાન

• તેમણે DARE (કૃષિ, સંશોધન અને શિક્ષણ વિભાગ) માં અધિક સચિવ અને ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ (ICAR) માં સચિવ તરીકે સેવા આપી હતી. તેમણે કિસાન સારથી પોર્ટલના વિસ્તરણ અને વિસ્તરણમાં પણ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી.
• તેમના અનુભવમાં ભારતમાં વિશ્વ બેંકના પ્રોજેક્ટ્સનું સંચાલન અને વહીવટ, સંરક્ષણ ઉદ્યોગ ક્ષેત્રનું પ્રમોશન અને નિયંત્રણમુક્તિ, ચામડા ઉદ્યોગ ક્ષેત્રના પ્રમોશન સહિત અન્ય ઔદ્યોગિક પ્રમોશન પહેલનો સમાવેશ થાય છે.
• તેઓ IEC માં ભારતની રાષ્ટ્રીય સમિતિના પ્રમુખ તરીકે પણ સેવા આપશે.

મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે નીતિ આયોગના ‘રિ-ઈમેજિંગ એગ્રિકલ્ચર: અ રોડમેપ ફોર ફ્રન્ટીયર ટેકનોલોજી લેડ ટ્રાન્સફોર્મશન’નું વિમોચન કર્યું | Current Affairs 5 November 2025

લોંચીંગ : મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે નીતિ આયોગના નીતિ ફ્રન્ટીયર ટેક હબ દ્વારા તૈયાર કરાયેલા ‘રિ-ઈમેજિંગ એગ્રિકલ્ચર: અ રોડમેપ ફોર ફ્રન્ટીયર ટેકનોલોજી લેડ ટ્રાન્સફોર્મશન’ રોડમેપનું લોંચીંગ કર્યું.

વિઝન : આ રોડમેપમાં ટેકનોલૉજીને માત્ર મશીનરી સુધી સીમિત ન રાખતા ડેટા-કનેક્ટિવિટી અને ઇન્ટેલિજેન્સને ડાયરેક્ટ કૃષિ વ્યવસ્થામાં સંકલિત કરવાનું વિઝન રાખવામાં આવ્યું છે.

ગ્રોથ હબ : નીતિ આયોગના માર્ગદર્શનમાં દેશમાં જે ચાર ગ્રોથ હબ વિકસાવવામાં આવી રહ્યા છે, તેમાં સુરત ઇકોનૉમિક રીજિયન પણ સામેલ છે. આ રીજિયનના 6 જિલ્લાને ગ્રોથ હબ તરીકે વિકસાવવાની શરૂઆત થઈ ગઈ છે.

Sports Current Affairs 5 November 2025

ભારતે પહેલીવાર મહિલા વર્લ્ડ કપ જીત્યો

વિજેતા : નવી મુંબઈના ડીવાય પાટિલ સ્ટેડિયમ ખાતે રમાયેલી ફાઇનલ મેચમાં ભારતે દક્ષિણ આફ્રિકાને 52 રનથી હરાવ્યું.

પ્લેયર ઓફ ધ મેચ : શેફાલી વર્મા

પ્લેયર ઓફ ધ ટુર્નામેન્ટ : દિપ્તી શર્મા

ઇનામી રકમ : ICCએ વર્લ્ડ કપ વિજેતા ટીમ માટે 39.55 કરોડ રૂપિયા ઇનામી રકમ નક્કી કરી હતી, BCCIના સચિવ દેવજીત સૈકિયાએ વિજેતા ભારતીય ટીમ, કોચ અને સપોર્ટ સ્ટાફ માટે 51 કરોડ રૂપિયા ઇનામની જાહેરાત કરી છે.

ICC મહિલા ODI ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ 2025 : 30 સપ્ટેમ્બરથી 2 નવેમ્બર દરમિયાન ભારત અને શ્રીલંકામાં યોજાઈ રહ્યો છે. જે 13મી આવૃત્તિ છે.

ICC મહિલા ODI ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ

• ૧૯૭૮, ૧૯૯૭ અને ૨૦૧૩ પછી આ ચોથી વખત છે જ્યારે ભારત વર્લ્ડ કપનું આયોજન કરી રહ્યું છે, અને શ્રીલંકા માટે પહેલી વાર.
• ઓસ્ટ્રેલિયાએ સાત વખત ટુર્નામેન્ટ જીતી છે: ૧૯૭૮, ૧૯૮૨, ૧૯૮૮, ૧૯૯૭, ૨૦૦૫, ૨૦૧૩ અને ૨૦૨૨.
• ઇંગ્લેન્ડે ચાર વખત આ ખિતાબ જીત્યો છે: ૧૯૭૩, ૧૯૯૩, ૨૦૦૯ અને ૨૦૧૭.
• ન્યુઝીલેન્ડે ૨૦૦૦ માં એક વખત આ ચેમ્પિયનશિપ જીતી હતી.
• પહેલો વર્લ્ડ કપ ૧૯૭૩માં ઈંગ્લેન્ડમાં યોજાયો હતો. ૨૦૦૫ થી, દર ચાર વર્ષે નિયમિતપણે વર્લ્ડ કપનું આયોજન કરવામાં આવે છે. અત્યાર સુધી રમાયેલા બાર વર્લ્ડ કપનું આયોજન પાંચ દેશો દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં ભારત અને ઈંગ્લેન્ડે ત્રણ-ત્રણ વખત આયોજન કર્યું છે.

ભારતીય હોકીના 100 વર્ષ પૂર્ણ થવાના પ્રસંગે હોકી ઇન્ડિયા 7 નવેમ્બરે શતાબ્દી ઉજવણીનો પ્રારંભ કરશે | 5 November 2025 GPSC Current Affairs

શતાબ્દી સમારોહ : હોકી ઇન્ડિયા 7 નવેમ્બરના રોજ સ્પોર્ટ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (SAI) ના સહયોગથી નવી દિલ્હીના મેજર ધ્યાનચંદ નેશનલ સ્ટેડિયમ ખાતે ભારતીય હોકીના 100 વર્ષ પૂરા થવાના પ્રસંગે તેના શતાબ્દી સમારોહની શરૂઆત કરશે.

ઉજવણીના ભાગ રૂપે : દેશભરના 500 જિલ્લાઓમાં 1000 થી વધુ હોકી મેચ એક સાથે રમાશે, જેમાં 36,000 થી વધુ ખેલાડીઓ ભાગ લેશે.

ચેન્નાઈનો ૧૬ વર્ષનો ઈલમપાર્થી એઆર ભારતનો ૯૦મો ચેસ ગ્રાન્ડમાસ્ટર બન્યો

90મા ગ્રાન્ડમાસ્ટર : તમિલનાડુના 16 વર્ષીય ચેસ ખેલાડી ઇલામપાર્થી એઆર ભારતના 90મા ગ્રાન્ડમાસ્ટર બન્યા.

તાલીમ : ૨૦૦૯ માં જન્મેલા તેઓ ગ્રાન્ડમાસ્ટર શ્યામ સુંદર એમ. હેઠળ તાલીમ લે છે.

“વિશ્વનાથન આનંદ કપ” : FIDE ચેસ વર્લ્ડ કપ 2025 ટ્રોફીનું નામ બદલીને ભારતીય ચેસ દિગ્ગજ વિશ્વનાથન આનંદના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે. નવી ટ્રોફીને સત્તાવાર રીતે “વિશ્વનાથન આનંદ કપ” કહેવામાં આવશે, જે પાંચ વખતના વિશ્વ ચેમ્પિયન છે.

પુરસ્કાર અને પર્યાવરણ Current Affairs 5 November 2025

ભારત રત્ન ડૉ. ભૂપેન હજારિકા રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર

પુરસ્કાર : જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ ​​ગુવાહાટીમાં એક સમારોહમાં ભારત રત્ન ડૉ. ભૂપેન હજારિકા રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારો એનાયત કર્યા.

વિજેતા : સાહિત્ય, સંગીત, ફિલ્મ, શિષ્યવૃત્તિ અને સાંસ્કૃતિક સંરક્ષણમાં તેમના યોગદાન બદલ પ્રદેશના છ પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓનું સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું – યેશે દોરજી થોંગચી (અરુણાચલ પ્રદેશ), લૈશરામ મેમા (મણિપુર), રજની બાસુમાતરી (આસામ), એલઆર સાયલો (મિઝોરમ), ડૉ. સૂર્યકાંત હજારિકા (આસામ), અને પ્રો. ડેવિડ આર. સિયેમલીહ (મેઘાલય).

‘ગ્રિન કવર’ વધારવાના ધ્યેય સાથે રાજ્યભરમાં PPP મોડથી અંદાજે કુલ ૭ લાખથી વધુ વૃક્ષોનું વાવેતર | Current Affairs 5 November 2025

વાવેતર : રાજ્યભરમાં ગ્રિન કવર વધારવાના ધ્યેય સાથે PPP મોડલથી અંદાજે કુલ ૭ લાખથી વધુ વૃક્ષો વાવીને ઉછેરવામાં આવી રહ્યા છે.

સન્માન : અનોખી પહેલ બદલ કલાયમેટ ચેન્જ વિભાગ દ્વારા તાજેતરમાં આ સંસ્થાઓનું રાજ્ય કક્ષાએ એવોર્ડ આપી સન્માન પણ કરવામાં આવ્યું છે.

વિવિધ એવોર્ડ

• શ્રી રામકૃષ્ણ એક્સપોર્ટ્સ પ્રાઈવેટ લિમિટેડની SRK નેટ ઝીરો- એમિશન, એનર્જી, વોટર અને વેસ્ટની ઔદ્યોગિક એકમ કેટેગરી અંતર્ગત એવોર્ડ અપાયો છે. આ કંપનીએ નવસારી, ઉભરાટ અને નિમલાઈ ગામોમાં ૧.૭૫ લાખથી વધુ વૃક્ષારોપણ કર્યુ છે.
• ડો. કે. આર. શ્રોફ ફાઉન્ડેશનને સમુદાય આધારિત વૃક્ષારોપણ અને સહભાગી પાણી વ્યવસ્થાપન માટે જન જાગૃતિ કેટેગરી અંતર્ગત એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો છે.
• વૃક્ષપ્રેમી શ્રી વિજેશભાઈ ગામિતની વૃક્ષારોપણ અને સ્વચ્છ અભિયાનમાં વ્યક્તિગત કેટેગરી અંતર્ગત એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો છે. તેઓએ પ્રેરણાદાયી “બીજમાથી તું વૃક્ષા થા” અભિયાન હેઠળ છેલ્લા ૧૦ વર્ષમાં કાવલા ગામ અને આસપાસના જંગલ વિસ્તારોમાં ૨૫ હજારથી વધુ વૃક્ષો વાવ્યા છે.
• શ્રી ભરતકુમાર ધીરાભાઇ વાલાણીની ‘સુખનાથ વન’ વિષય અંતર્ગત જન જાગૃતિ કેટેગરીમાં એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ મિયાવાકી પદ્ધતિથી ૨૦ હજારથી વધુ વૃક્ષોનું રોપણ કરીને સુખનાથ વન બનાવવામાં આવ્યુ છે.
• નરોડા એન્વાયરો પ્રોજેક્ટ્સ લિમિટેડની વેસ્ટ વોટર CETP પ્લાન્ટ ઔદ્યોગિક એકમ કેટેગરી અંતર્ગત એવોર્ડ માટે પસંદગી પામી છે. આ કંપની પ્રદૂષિત પાણીનું શુદ્ધીકરણ માટેનો પ્લાન્ટ ચલાવતી ઔદ્યોગિક સંસ્થા છે, જેમાં ૨૦૦ જેટલા ઉદ્યોગો સભ્ય છે અને તેમનું પ્રદૂષિત પાણી કંપની દ્વારા શુદ્ધીકરણ માટે એકત્રિત કરવામાં આવે છે.