Current Affairs Gujarati 09 September 2025 | Best for UPSC/GPSC
Current Affairs Gujarati 09 September 2025 | Best for UPSC/GPSCToday’s Current Affairs Gujarati 09 September 2025
મહત્વપૂર્ણ કરંટ અફેર્સ | Current Affairs Gujarati 09 September 2025
World EV Day : 9 સપ્ટેમ્બર | Gujarati current affairs
9 સપ્ટેમ્બરના રોજ ‘વિશ્વ EV દિવસ’ ઉજવાય છે. આ દિવસ કાર્બન ઉત્સર્જનથી મુક્ત, ટકાઉ પરિવહન અને સ્વચ્છ ભવિષ્યનો સંદેશ આપે છે.
વિશ્વ EV દિવસ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (EVs) ના ફાયદાઓ વિશે જાગૃતિ લાવે છે અને તેને અપનાવવા પ્રોત્સાહન આપે છે. EVs એ આબોહવા પરિવર્તન અને વાયુ પ્રદૂષણના ઉકેલનો મુખ્ય ભાગ છે, અને વિશ્વ EV દિવસ એ તેમના વિશે વધુ જાણવા અને વિશ્વને સ્વચ્છ અને સ્વસ્થ સ્થળ બનાવવા માટે પગલાં લેવાની શ્રેષ્ઠ તક છે.
પ્રથમ વિશ્વ EV દિવસ 2020 માં યોજાયો હતો.
ભારતીય શ્વેત ક્રાંતિના પિતા વર્ગીસ કુરિયનની પુણ્યતિથિ : 09 સપ્ટેમ્બર | Gujarati current affairs
જન્મ : 26 નવેમ્બર 1921 (કેરળમાં)
મૃત્યુ : 09 સપ્ટેમ્બર 2012
ડૉ. વર્ગીસ કુરિયન શ્વેત ક્રાંતિના જનક અને ‘મિલ્કમેન ઑફ ઇન્ડિયા’ (Milk Man of India) તરીકે મશહૂર થયા હતા. તેમના ડેરી વિકાસ કાર્યક્રમ ઓપરેશન ફ્લડને કારણે ભારત યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સને પાછળ રાખીને વિશ્વમાં સૌથી વધુ દૂધ ઉત્પાદન કરતો દેશ બન્યો હતો.
1940માં મદ્રાસ યુનિવર્સિટીમાંથી બી.એસસી. થયા બાદ 1943માં તે જ યુનિવર્સિટીમાંથી મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ વિષયમાં સ્નાતક (ઑનર્સ) પદવી પણ મેળવી.
1948માં અમેરિકાની મિશિગન સ્ટેટ યુનિવર્સિટીમાંથી મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગ વિષયમાં વિશેષ યોગ્યતા (distinction) સાથે અનુસ્નાતક સ્તરની એમ.એસસી. પદવી મેળવી. આ ઔપચારિક પદવીઓ ઉપરાંત તેઓ ચૌદ જેટલી ડૉક્ટરેટની માનદ પદવીઓ ધરાવે છે.
1979થી તેઓ આણંદ ખાતેની ‘ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑવ્ રુરલ મૅનેજમેન્ટ’(IRMA)ના ચૅરમૅન; 1982થી આણંદ ખાતેના ત્રિભુવનદાસ ફાઉન્ડેશનના ચૅરમૅન; 1983થી ગુજરાત કો-ઑપરેટિવ મિલ્ક માર્કેટિંગ ફેડરેશન લિ., આણંદના ચૅરમૅન; 1988થી ફાઉન્ડેશન ફૉર ફિલ્મ્સ ઑન ઇન્ડિયાઝ વૉર ઑફ ઇન્ડિપેન્ડન્સના વાઇસ ચૅરમૅન; 1986થી લાલબહાદુર શાસ્ત્રી નૅશનલ મેમોરિયલ ટ્રસ્ટ, નવી દિલ્હીના બૉર્ડ ઑવ્ ટ્રસ્ટીઝના સભ્ય, 2001થી અમૂલ રિલીફ ટ્રસ્ટના ચૅરમૅન; સપ્ટેમ્બર, 2002થી વિકસિત ભારત ફાઉન્ડેશનના ચૅરમૅન; ફેબ્રુઆરી, 2003થી નૅશનલ કો-ઑપરેટિવ ડેરી ફેડરેશન ઑવ્ ઇન્ડિયા લિ.ના ચૅરમૅન તથા ડિસેમ્બર, 2003થી ટાસ્ક ફોર્સ ઑન ઍમ્પ્લૉયમેન્ટ સ્ટ્રૅટેજિસ ઍન્ડ ઍમ્પ્લૉયમેન્ટ મૉનિટરિંગ ઍટ સ્ટેટ લેવલ પ્લાનિંગ કમિશનના સભ્ય તથા 2004થી સાઉથ એશિયન નેટવર્ક ઑવ્ ફર્મેન્ટેડ ફૂડ(SAN Foods)ની સલાહકાર સમિતિના સભ્યપદે કામ કરી રહ્યા છે.
આત્મકથા : I Too Had a Dream
પુરસ્કાર અને સન્માન
- 1963 : ‘રેમન મૅગસેસે ઍવૉર્ડ ફૉર કમ્યુનિટી લીડરશિપ’
- 1986 : ‘વૉટલેર પીસ પ્રાઇઝ’
- 1989 : વર્લ્ડ ફૂડ પ્રાઇઝ
- 2001 : ઇન્ટરનેશનલ કો-ઑપરેટિવ એલાયન્સ (ICA) દ્વારા રૉમડેલ પાયોનિયર્સ પ્રાઇઝ નામનો સર્વપ્રથમ ઍવૉર્ડ
- 1965 : ‘પદ્મશ્રી’
- 1966 : ‘પદ્મભૂષણ’
- 1986 : ‘કૃષિરત્ન’
- 1999 : ‘પદ્મવિભૂષણ’
- 2002 : લોકમાન્ય ટિળક ઍવૉર્ડ
આંતરરાષ્ટ્રીય કરંટ અફેર્સ | Current Affairs Gujarati 09 September 2025
ભારત અને ઇઝરાયેલ વચ્ચે દ્વિપક્ષીય આર્થિક સહયોગના કરાર થયા | UPSC current affairs in gujarati
ભારત અને ઇઝરાયેલે દ્વિપક્ષીય રોકાણ સંધિ પર સહીસિક્કા કર્યા છે. તેનાથી બંને દેશ વચ્ચેના રોકાણ સંબંધોને વૃદ્ધિ આપવામાં પ્રોત્સાહન મળશે. નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારામન અને તેમના ઇઝરાયેલી સમકક્ષ બેઝેલ સ્મોટ્રિચે તેના પર સહીસિક્કા કર્યા.
ઇઝરાયેલના નાણાપ્રધાન બેજલ સ્મોટ્રિચ ૮થી ૧૦ સપ્ટેમ્બરની વચ્ચે ભારતના ત્રણ દિવસના પ્રવાસે આવ્યા છે. તેઓ ભારતના વેપાર પ્રધાન પીયૂષ ગોયલ અને શહેરી અને આવાસપ્રધાન મનોહર લાલ સાથે પણ મુલાકાત કરશે.
તેમના ભારત પ્રવાસનો હેતુ દ્વિપક્ષીય બેઠકોના માધ્યમથી ભારતની સાથે ઇઝરાયેલના આર્થિક અને નાણાકીય સંબંધોને મજબૂત બનાવવાનો તથા દ્વિપક્ષીય રોકાણ સંધિ ઉપરાંત મુક્ત વેપાર કરાર સહિત કેટલીક મુખ્ય સમજૂતીઓ માટે સંયુક્ત આધાર નક્કી કરવાનો છે.
ઇઝરાયેલે ૨૦૦૦ની સાલથી અત્યાર સુધીમાં ૧૫થી વધુ દેશો સાથે બીઆઇટી કરાર કર્યા છે. તેમા યુએઈ, જાપાન, ફિલિપાઇન્સ, થાઇલેન્ડ અને દક્ષિણ આફ્રિકા સામેલ છે. વર્ષ ૨૦૦૦થી ૨૦૨૫ સુધી ઇઝરાયેલમાં ભારતનું રોકાણ ૪૪.૩ કરોડ ડોલર હતું. સીધા વિદેશી રોકાણની વાત કરીએ તો ઇઝરાયેલનો ફાળો ૩૩.૪૨ કરોડ ડોલરનો હતો.
ફ્રાન્સ વડાપ્રધાન રાજીનામું આપશે | UPSC current affairs in gujarati
ફ્રાન્સમાં (8 સપ્ટેમ્બર) વડાપ્રધાન ફ્રાંસ્વા બેરોની સરકાર સંસદમાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ હારી ગઈ હતી.
74 વર્ષીય ફ્રાંસ્વા બેરો, જે ફક્ત 9 મહિના વડાપ્રધાન પદ પર રહ્યા. બેરોએ પોતાની સરકારની 44 અબજ યૂરો (51.5 અબજ ડૉલર)ની બચત યોજનાને સમર્થન આપવા માટે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવનો ટેકો લેવામાં આવ્યો હતો, જેથી ફ્રાન્સની ખાધ, જે યુરોપીયન યુનિયનની 3% મર્યાદાથી બમણી થઈ ગઈ છે, તેને ઓછી કરી શકાય.
વર્તમાનમાં ફ્રાન્સનું દેવું જીડીપીના 114% છે.
રાષ્ટ્રીય કરંટ અફેર્સ | Current Affairs Gujarati 09 September 2025
પંજાબની ભગવંત માન સરકારે ખેડૂતોને વળતર તરીકે પ્રતિ એકર 20,000 રૂપિયા આપવાની જાહેરાત કરી | GPSC current affairs
પૂરને કારણે પંજાબમાં સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ છે. પૂરના પાણીમાં ડૂબી જવાથી ખેડૂતોના પાક નાશ પામ્યા છે. રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા રાહત અને બચાવ કાર્ય કરવામાં આવી રહ્યું છે. સરકારે ખેડૂતોને વળતર તરીકે પ્રતિ એકર 20,000 રૂપિયા આપવાની જાહેરાત કરી છે.
પૂરને કારણે ખેડૂતોના ખેતરોમાં મોટા પ્રમાણમાં કાંપ જમા થયો છે. કેબિનેટે આ અંગે મોટો નિર્ણય લીધો છે. ખેડૂતો આ કાંપ કાઢીને વેચી શકશે. સરકારી અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓ આમાં કોઈપણ રીતે દખલ કરશે નહીં. જો ખેડૂતો તેનો ઉપયોગ પોતાના ઘર બનાવવા અથવા અન્ય કોઈ કામ માટે કરવા માંગતા હોય, તો તેઓ તે સરળતાથી કરી શકે છે. જો ખેડૂતોને આ કામમાં કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે તો સરકાર તેનો ઉકેલ લાવશે.
લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલયે કેરળના કોચીમાં લોક સંવર્ધન પર્વની 5મી આવૃત્તિ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરી | GPSC current affairs
ભારત સરકારના લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલયે 26 ઓગસ્ટથી 4 સપ્ટેમ્બર 2025 દરમિયાન કેરળના કોચી સ્થિત મરીન ડ્રાઇવ એક્ઝિબિશન એરિયા ખાતે લોક સંવર્ધન પર્વની 5મી આવૃત્તિનું આયોજન કર્યું હતું. આ કાર્યક્રમ પ્રધાનમંત્રી વિરાસત કા સંવર્ધન (PM VIKAS) ના માળખા હેઠળ યોજાયો હતો, જેનો ઉદ્દેશ્ય લઘુમતી સમુદાયના કારીગરો, કારીગરો, વણકરો અને રસોઈ નિષ્ણાતોને બજાર જોડાણો, દૃશ્યતામાં વધારો અને આર્થિક સશક્તિકરણ માટે એક સંરચિત મંચ પૂરો પાડવાનો હતો.
આ કાર્યક્રમનું ઉદ્ઘાટન 27 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ લઘુમતી બાબતો અને મત્સ્યઉદ્યોગ, પશુપાલન અને ડેરી રાજ્યમંત્રી શ્રી જ્યોર્જ કુરિયન દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું .
૨૫ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના કારીગરોના ૧૦૦ સ્ટોલ્સ પર બ્લુ પોટરી (રાજસ્થાન), ચન્નાપટના રમકડાં (કર્ણાટક), નેટ્ટીપટ્ટમ (કેરળ), બનારસી જરી અને ચિકનકારી (ઉત્તર પ્રદેશ), ફુલકારી (પંજાબ), બસ્તર આયર્ન ક્રાફ્ટ (છત્તીસગઢ), મધુબની પેઇન્ટિંગ્સ (બિહાર), અને લાકડાની કોતરણી, ભરતકામ, શણનું કામ, રોગાન કલા, મોતી, કાથી અને આદિવાસી વણાટ વગેરે જેવી પરંપરાગત હસ્તકલાની વિશાળ શ્રેણી પ્રદર્શિત કરવામાં આવી હતી.
પ્રધાનમંત્રી 15 સપ્ટેમ્બરના રોજ કોલકાતામાં કમ્બાઈન્ડ કમાન્ડર્સ કોન્ફરન્સ 2025નું ઉદ્ઘાટન કરશે | GPSC current affairs
સશસ્ત્ર દળો 15 થી 17 સપ્ટેમ્બર, 2025 દરમિયાન પશ્ચિમ બંગાળના કોલકાતામાં સંયુક્ત કમાન્ડર્સ કોન્ફરન્સ (CCC) 2025નું આયોજન કરશે. આ વર્ષના કોન્ફરન્સની થીમ ‘સુધારાઓનું વર્ષ – ભવિષ્ય માટે પરિવર્તન’ છે. આ કોન્ફરન્સનું ઉદ્ઘાટન પ્રધાનમંત્રી દ્વારા કરવામાં આવશે અને તેમાં રક્ષા મંત્રી, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર, રક્ષા રાજ્ય મંત્રી, ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફ અને રક્ષા સચિવ પણ હાજર રહેશે. ત્રણેય સેવાઓ અને સંકલિત સંરક્ષણ સ્ટાફના અધિકારીઓ ઉપરાંત અન્ય મંત્રાલયોના સચિવો પણ હાજર રહે તેવી શક્યતા છે. CCC 2025 સુધારા, પરિવર્તન અને પરિવર્તન અને ઓપરેશનલ તૈયારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. આ બધા મળીને સંસ્થાકીય સુધારાઓ, ઊંડા એકીકરણ અને ટેકનોલોજીકલ આધુનિકીકરણ પ્રત્યે સશસ્ત્ર દળોની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જ્યારે ઉચ્ચ સ્તરની બહુ-ડોમેન ઓપરેશનલ તૈયારી જાળવી રાખે છે.
ભારતે હાઇ-સ્પીડ રોડ નેટવર્ક માટે $125 બિલિયનની યોજના રજૂ કરી | GPSC current affairs
ભારત 2033 સુધીમાં તેના હાઇ-સ્પીડ રોડ નેટવર્કને પાંચ ગણું વિસ્તૃત કરવા માટે ₹11 લાખ કરોડ ($125 બિલિયન)નું રોકાણ કરશે. માર્ગ પરિવહન અને હાઇવે મંત્રાલય દ્વારા સંચાલિત આ પ્રોજેક્ટનો ઉદ્દેશ્ય 17,000 કિમી લાંબા એક્સેસ-નિયંત્રિત એક્સપ્રેસવે બનાવવાનો છે.
આયોજિત રોડ નેટવર્ક વાહનોને ૧૨૦ કિમી/કલાકની ઝડપે મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપશે. માર્ચ ૨૦૨૫ સુધીમાં, ભારતમાં ૧,૪૬,૦૦૦ કિમીથી વધુ રાષ્ટ્રીય હાઇવે હતા, પરંતુ માત્ર ૪,૫૦૦ કિમી જ હાઇ-સ્પીડ ધોરણોને પૂર્ણ કરે છે.
ભૂપેન્દ્ર ગુપ્તા NHPCના CMD નિયુક્ત | Gujarati current affairs
ભૂપેન્દ્ર ગુપ્તાને NHPC લિમિટેડના ચેરમેન અને મેનેજિંગ ડિરેક્ટર (CMD) તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. કેબિનેટની નિમણૂક સમિતિ (ACC) દ્વારા મંજૂર કરાયેલ તેમની નિમણૂક NHPCના સ્વચ્છ અને નવીનીકરણીય ઉર્જામાં વિસ્તરણને પ્રોત્સાહન આપવા તરફ એક વ્યૂહાત્મક પગલું દર્શાવે છે.
જેઓ હાલમાં THDC ઇન્ડિયા લિમિટેડમાં ડિરેક્ટર (ટેકનિકલ) તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે, તેઓ મે 2025 થી SJVN લિમિટેડના CMD તરીકે વધારાનો હવાલો પણ સંભાળે છે. તેઓ હવે NHPC લિમિટેડનું પૂર્ણ-સમયનું નેતૃત્વ સંભાળશે, જે રાજ કુમાર ચૌધરીના સ્થાને આવશે, જેઓ 30 જૂન, 2025 ના રોજ નિવૃત્ત થયા હતા.
NHPC, જેને નવરત્ન સેન્ટ્રલ પબ્લિક સેક્ટર એન્ટરપ્રાઇઝ (CPSE) તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યું છે, તે ભારતના પાવર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
૧૯૭૫માં સ્થપાયેલ, NHPC એ હિમાચલ પ્રદેશના બૈરા સુઇલ પાવર સ્ટેશનથી શરૂઆત કરી હતી અને ત્યારથી તે ભારતના અગ્રણી હાઇડ્રોપાવર જનરેટર તરીકે વિકસ્યું છે.
આ વૈવિધ્યકરણ 2030 સુધીમાં ભારતના 500 GW બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ આધારિત ક્ષમતાના લક્ષ્ય સાથે સુસંગત છે.
રમતગમત કરંટ અફેર્સ | Current Affairs Gujarati 09 September 2025
કાર્લોસ અલ્કારાઝે જેનિક સિનરને હરાવીને યુએસ ઓપન 2025નો ખિતાબ જીત્યો | UPSC current affairs in gujarati
કાર્લોસ અલ્કારાઝે યુએસ ઓપન 2025 મેન્સ સિંગલ્સની ફાઇનલમાં વિશ્વના નંબર વન અને ગયા વર્ષના ચેમ્પિયન જેનિક સિનરને હરાવીને ત્રણ વર્ષ પછી ફરીથી યુએસ ઓપન ટાઇટલ જીત્યું.
21 વર્ષીય અલ્કારાઝે તેના કારકિર્દીનો છઠ્ઠો ગ્રાન્ડ સ્લેમ જીત્યો અને બજોર્ન બોર્ગ પછી બીજો સૌથી યુવા ખેલાડી બન્યો. અલ્કારાઝ અને સિનર વચ્ચેની મેચનું પરિણામ 6-2, 3-6, 6-1, 6-4 રહ્યું.
ઇંગ્લેન્ડની વન-ડે ઇતિહાસની સૌથી મોટી જીત | UPSC current affairs in gujarati
સાઉથમ્પ્ટનમાં રમાયેલી વન-ડે શ્રેણીની ત્રીજી અને અંતિમ મેચમાં યજમાન ઇંગ્લેન્ડે આફ્રિકાને 342 રનથી હરાવીને વન-ડેમાં રનના માર્જિનથી ઇતિહાસની સૌથી મોટી જીત નોંધાવી હતી. પ્રથમ બેટિંગ કરતા ઇંગ્લેન્ડે જો રૂટ અને જેકબ બેથેલની સદીના આધારે નિર્ધારિત 50 ઓવરમાં પાંચ વિકેટ ગુમાવીને 414 રન બનાવ્યા હતા. જવાબમાં દક્ષિણ આફ્રિકાની ટીમ 20.5 ઓવરમાં માત્ર 72 રન પર ઓલઆઉટ થઈ ગઈ હતી.
લક્ષ્યનો પીછો કરતી દક્ષિણ આફ્રિકા ટીમની શરૂઆત ખૂબ જ ખરાબ રહી હતી. ચાર આફ્રિકન બેટ્સમેન ફક્ત સાત રન પર પેવેલિયન પરત ફર્યા હતા. વિકેટ પડવાનો સિલસિલો આગળ પણ યથાવત રહ્યો હતો. જોફ્રા આર્ચરના તોફાન સામે આફ્રિકાનો એક પણ બેટ્સમેન ટકી શક્યો નહીં. સ્કોર 49 સુધી પહોંચ્યો ત્યાં સુધીમાં દક્ષિણ આફ્રિકાના સાત બેટ્સમેન પેવેલિયન પરત ફર્યા હતા.
વન-ડેમાં રનના માર્જિનથી ટોપ-5 જીત
| રનોનું માર્જિન | ટીમ | વિરુદ્ધ | વર્ષ |
| 342 | ઇંગ્લેન્ડ | દ. આફ્રિકા | 2025 |
| 317 | ભારત | શ્રીલંકા | 2023 |
| 309 | ઓસ્ટ્રેલિયા | નેધરલેન્ડ્સ | 2023 |
| 304 | જિમ્બાબ્વે | અમેરિકા | 2023 |
| 302 | ભારત | શ્રીલંકા | 2023 |
ભારતે CAFA નેશન્સ કપ 2025માં કાંસ્ય ચંદ્રક જીત્યો | UPSC current affairs in gujarati
ફૂટબોલમાં ભારતે CAFA નેશન્સ કપ 2025 માં બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યો. તાજિકિસ્તાનના હિસોર સેન્ટ્રલ સ્ટેડિયમ ખાતે રમાયેલી મેચમાં ભારતે, ઓમાનને હરાવીને ત્રીજું સ્થાન મેળવ્યું. ઉદંતા સિંહે બરાબરીનો ગોલ કર્યા બાદ મેચ 1-1 થી સમાપ્ત થઈ. પેનલ્ટી શૂટ-આઉટમાં ઓમાને પોતાની પહેલી બે તક ગુમાવી દીધી અને ગુરપ્રીત સિંહ સંધુએ અંતિમ પેનલ્ટી બચાવી અને ભારતે 3-2 થી જીત મેળવી.
👉 If you want to practice today’s Current Affairs Gujarati 09 September 2025 with MCQs, then click here
👉 If you want to read Current Affairs Gujarati 08 September 2025, then click here
આવા જ દરરોજના કરંટ અફર્સ વાંચવા માટે અહીં , અહી ક્લિક કરો
ઓગસ્ટ મહિનાના તમામ મહત્વપૂર્ણ કરંટ અફર્સ એક જ જગ્યાએ વાંચવા માટે, અહી ક્લિક કરો.
[Prepare with confidence at Praajasv Foundation – Best GPSC Coaching in Gujarat for complete guidance.]
[સંપૂર્ણ માર્ગદર્શન માટે પ્રાજસ્વ ફાઉન્ડેશન – ગુજરાતમાં શ્રેષ્ઠ GPSC કોચિંગ સાથે તૈયારી કરો.]
[Secure your dream career with Best IAS Coaching in Gujarat at Praajasv Foundation.]
[તમારું સપનાનું કરિયર સુરક્ષિત બનાવોપ્રાજસ્વ ફાઉન્ડેશન – ગુજરાતમાં શ્રેષ્ઠ IAS કોચિંગ સાથે.]