Current Affairs Gujarati 16 August 2025 | Best for UPSC/GPSC

Today’s Current Affairs Gujarati 16 August 2025 for UPSC,GPSC and other competitive exams. All news updates are explained in Gujarati for easy preparation.

રાષ્ટ્રીય સમાચારો | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

પ્રત્યક્ષ કાર્યવાહી દિવસ : 16 ઓગસ્ટ

ભારતની આઝાદીના એક વર્ષ પહેલા વર્ષ 1946માં મુસ્લિમ લીગના નેતા મુહમ્મદ અલી ઝીણાએ અલગ મુસ્લિમ દેશની માંગણી સાથે 16 ઓગસ્ટના રોજ ડાયરેક્ટ એક્શન ડે એટલે કે પ્રત્યક્ષ કાર્યવાહી દિવસનું આહ્વાન કર્યુ હતુ. આ વિરોધ પ્રદર્શન એટલું ભયંકર બન્યુ કે, બંગાળ સહિત દેશભરમાં કોમી રમખાણ ફેલાયા અને હજારો લોકોના મોત થયા હતા.

પૃષ્ઠભૂમિકા :

ભારતની સ્વતંત્રતાના મુદ્દા પર ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ (INC) અને મુસ્લિમ લીગ વચ્ચેના સંઘર્ષનો ઉકેલ શોધવા માટે બ્રિટિશ સરકાર દ્વારા કેબિનેટ મિશન ભારત મોકલવામાં આવ્યું હતું. ભારતની બંધારણ સભામાં બંને પક્ષો સૌથી મોટા હતા. મુસ્લિમ લીગની મુસલમાન લોકો માટે એક અલગ દેશની માંગણી હતી જેને તેઓ પાકિસ્તાન કહે છે જ્યારે કોંગ્રેસ અખંડ ભારત ઉચ્છતુ હતું. આ મિશન સફળ થયું નહીં કારણ કે લીગ અને કોંગ્રેસ મજબૂત કેન્દ્ર સાથે અખંડ ભારતના મુદ્દા પર સહમત ન થઈ શક્યા.

મિશન નિષ્ફળ જતાં, મુસ્લિમ લીગે 16 ઑગસ્ટને ડાયરેક્ટ એક્શન ડે તરીકે જાહેર કર્યું અને કૉંગ્રેસના વલણનો વિરોધ કરવા અને અલગ દેશની મજબૂત માગણી કરવા માટે સામાન્ય હડતાળની હાકલ કરી. તે સમયે બંગાળમાં મુસ્લિમ લીગના નેતા હુસૈન શહીદ સુહરાવર્દી હતા. લીગે જાહેરાત કરી કે સુહરાવર્દીની અધ્યક્ષતામાં એક સામૂહિક રેલી યોજાવાની છે. રેલી બપોર પછી શરૂ થઈ હતી, જોકે સવારથી જ દુકાનો જબરદસ્તીથી બંધ કરાવવા, ચાકુબાજી અને પથ્થરમારાની ઘટનાઓ બની હતી.

લીગના નેતાઓએ રેલીમાં ભડકાઉ ભાષણો આપ્યા અને વિશાળ જનમેદની ઉશ્કેરાઇ હતી. ત્યારબાદ કલકત્તામાં મોટા પ્રમાણમાં રમખાણો થયા. પહેલા દિવસે લગભગ 4000 લોકોના મોત થયા હતા. રમખાણોમાં હત્યા, બળજબરીથી ધર્મ પરિવર્તન અને લૂંટ જેવી ઘટનાઓ ઘટી હતી.

આ કોમી રમખાણની આગ દેશના અન્ય રાજ્યોમાં પણ ફેલાઇ ગઇ હતી. ડાયરેક્ટ એક્શન ડે દરમિયાન અને ત્યારબાદની હિંસક ઘટનાઓના કારણે તેને ગ્રેટ કલકત્તા કિલિંગ પણ કહેવામાં આવે છે. કેટલીક જગ્યાએ તોફાનો એટલા પ્રમાણમાં થયા કે જેને નરસંહાર પણ કહેવાય છે.

અટલ બિહારી વાજપેયીની પુણ્યતિથી : 16 ઓગસ્ટ 2018 | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

જન્મ : 25 ડિસેમ્બર, 1924

મૃત્યુ : 16 ઓગસ્ટ, 2018

અટલ બિહારી વાજપેયીનો જન્મ કૃષ્ણાદેવી અને કૃષ્ણ બિહારી વાજપેયીને ત્યાં સાધારણ બ્રાહ્મણ કુટુંબમાં ગ્વાલિયરમાં થયો હતો. તેમના પિતા કૃષ્ણ બિહારી એક કવિ અને શિક્ષક હતા. અટલ બિહારી વાજપેયીએ પ્રાથમિક શિક્ષણ બારા, ગ્વાલિયરની સરસ્વતી શિશુ મંદિર નામની શાળામાં લીધું હતું. તેમણે ગ્વાલિયરની વિક્ટોરીયા કોલેજ (હવે, લક્ષ્મીબાઇ કોલેજ)માંથી હિન્દી, અંગ્રેજી અને સંસ્કૃત ભાષામાં સ્નાતકની પદવી પ્રાપ્ત કરી હતી. તેમણે કાનપુરની DAV કોલેજમાંથી રાજકીય સિદ્ધાંત વિષય સાથે અનુસ્નાતકની પદવી પણ પ્રાપ્ત કરી હતી.

અટલ બિહારી વાજપેયી ભારતના 10મા વડાપ્રધાન તરીકે અલગ અલગ કુલ ત્રણ ગાળાઓ દરમ્યાન સેવા આપી હતી.

વાજપેયી કુલ નવ વખત લોકસભાના સભ્ય અને બે વખત રાજ્ય સભાના સભ્ય રહ્યા હતા. અલગ અલગ સામાન્ય ચૂંટણીમાં અલગ અલગ ચાર રાજ્યો (ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્ય પ્રદેશ, ગુજરાત અને દિલ્હી)માંથી ચૂંટાનારા તેઓ એક્માત્ર સંસદ સભ્ય હતા.

તેમની મહત્વની કામગિરીમાં પોખરણ ખાતે પરમાણુ પરિક્ષણે ભારતીય સમાજ પર પોતાની એક આગવી છાપ છોડી છે.

19 ફેબ્રુઆરી, 1999ના રોજ દિલ્હી અને લાહોરને જોડતી સદા-એ-સરહદ બસ સેવા શરૂ કરવામાં આવી હતી.

વાજપેયી સંયુક્ત રાષ્ટ્રની સભામાં હિન્દીમાં ભાષણ આપનારા પ્રથમ વિદેશ મંત્રી પણ હતા.

25 ડિસેમ્બર, અટલ બિહારી વાજપેયીના જન્મદિવસને ‘સુશાસન દિવસ’ તરીકે દેશભરમાં ઉજવવામાં આવે છે.

ખિતાબો

1992 – પદ્મવિભૂષણ

1993 – કાનપુર મહાવિધાલયમાંથી D. Lit.ની પદવી

1994 – લોકમાન્ય તિલક ખિતાબ

1994 – શ્રેષ્ઠ સંસદસભ્ય

2015 – ભારતરત્ન

કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી રાજીવ રંજન સિંહ નવી દિલ્હીમાં ‘સભાસાર’ લોન્ચ કરશે | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

પંચાયતી રાજ મંત્રાલય (MoPR) “સભાસાર” લોન્ચ કરવા માટે તૈયાર છે, જે એક કૃત્રિમ બુદ્ધિ (AI) સંચાલિત મીટિંગ સારાંશ સાધન છે જે ગ્રામ સભા અથવા અન્ય પંચાયત મીટિંગના ઓડિયો અને વિડિયો રેકોર્ડિંગમાંથી આપમેળે સ્ટ્રક્ચર્ડ મીટિંગ મિનિટ્સ (MoM) જનરેટ કરવા માટે રચાયેલ છે.

નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય પંચાયતી રાજ મંત્રી શ્રી રાજીવ રંજન સિંહ ઉર્ફે લલન સિંહ અને કેન્દ્રીય પંચાયતી રાજ રાજ્ય મંત્રી પ્રો. એસ.પી.સિંહ બઘેલની હાજરીમાં થશે.

સભાસાર બોલાતી ચર્ચાઓનું ટ્રાન્સક્રિપ્શન કરવા, મુખ્ય નિર્ણયો અને કાર્ય મુદ્દાઓ ઓળખવા અને સારી રીતે ફોર્મેટ કરેલી મીટિંગ મિનિટ્સ બનાવવા માટે અદ્યતન AI અને નેચરલ લેંગ્વેજ પ્રોસેસિંગ (NLP) ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરે છે.

પ્રથમ પગલા તરીકે ત્રિપુરાના તમામ ૧૧૯૪ ગ્રામ પંચાયતો (પરંપરાગત સ્થાનિક સંસ્થાઓ સહિત) આ ખાસ ગ્રામ સભાઓ માટે મિનિટ્સ જનરેટ કરવા માટે ટૂલનો ઉપયોગ કરશે.

સ્વતંત્રતા દિવસના અવસરે ગુજરાતના 23 પોલીસકર્મીઓને રાષ્ટ્રપતિના હસ્તે શૌર્ય અને સેવા ચંદ્રકો એનાયત કરાશે | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

સ્વતંત્રતા દિવસ 2025 નિમિત્તે કેન્દ્ર સરકારે પોલીસ, ફાયર સર્વિસ, હોમગાર્ડ અને સિવિલ ડિફેન્સ (HG&CD) તથા સુધારાત્મક સેવાઓના કુલ 1,090 કર્મચારીઓને શૌર્ય અને સેવા ચંદ્રકો એનાયત કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે. જેમાં ગુજરાતના 23 પોલીસકર્મીઓના નામની પસંદગી કરવામાં આવી છે.

કુલ 233 કર્મચારીઓને શૌર્ય ચંદ્રક (Gallantry Medal – GM), 99 કર્મચારીઓને રાષ્ટ્રપતિ વિશિષ્ટ સેવા ચંદ્રક (President’s Police Medal for Distinguished Service – PSM) અને 758 કર્મચારીઓને મેરીટોરીયસ સર્વિસ ચંદ્રક (Police Medal for Meritorious Service – MSM) આપવામાં આવશે.

આ ચંદ્રકો પ્રજાસત્તાક દિવસ અને સ્વતંત્રતા દિવસ પર કર્મચારીઓની બહાદુરી, ફરજપ્રત્યેની નિષ્ઠા અને વિશિષ્ટ સેવાઓને બિરદાવવા માટે દર વર્ષે જાહેર કરવામાં આવે છે.

 ‘હર ઘર તિરંગા – હર ઘર સ્વચ્છતા’ અંતર્ગત વિવિધ કાર્યક્રમમાં રાજ્યભરમાંથી ૨૨.૪૦ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓ જોડાયા

ગુજરાતના તમામ જિલ્લાઓ અને મહાનગરપાલિકાઓમાં ‘હર ઘર તિરંગા’ કાર્યક્રમ અંતર્ગત તા.૦૮ થી ૧૨ ઓગસ્ટ ૨૦૨૫ સુધીમાં તિરંગા સાથે સેલ્ફી કાર્યક્રમમાં ૫.૪૫ લાખથી વધુ નાગરિકો, સ્વચ્છતા ડ્રાઈવમાં ૫.૩૭ લાખથી વધુ તેમજ તિરંગા યાત્રામાં ૧૬ લાખથી વધુ એમ કુલ મળીને ૨૬ લાખથી વધુ દેશભક્ત નાગરિકો જનભાગીદારીથી જોડાયા હતા.

‘હર ઘર તિરંગા – હર ઘર સ્વચ્છતા’ કાર્યક્રમ અંતર્ગત રાજ્યભરની ૧.૨૦ લાખથી વધુ શાળા –કોલેજો મળીને ૨૨.૪૦ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓએ દેશભક્તિને રજૂ કરતી ચિત્રકલા, રંગોળી, પત્રલેખન, ક્વીઝ, વેશભૂષા, મહેંદીની સ્પર્ધામાં જોડાયા હતા.

બિહારના CM નીતીશકુમારે સ્વતંત્રતા દિવસે એક કરોડ યુવાનોને નોકરી આપવાની જાહેરાત | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

બિહારના CM નીતીશકુમારે સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર આવતાં વર્ષોમાં રાજ્યના એક કરોડ યુવાનોને સરકારી નોકરીઓ અને અન્ય રોજગારની તકો પ્રદાન કરવાનો સંકલ્પ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેઓ સ્વતંત્રતા દિવસના પ્રસંગે પર ગાંધી મેદાનમાં રાષ્ટ્રીય ધ્વજ તિરંગો ફરકાવ્યા બાદ એક જનસભાને સંબોધી રહ્યા હતા. રાજ્ય મંત્રીમંડળે 15 જુલાઈની બેઠકમાં પાંચ વર્ષ માટે આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી હતી.

રાજ્યના ઔદ્યોગિક વિકાસને વધુ પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે બિહારમાં રોકાણ કરવા ઇચ્છુક લોકોને ખાસ મૂડી સબસિડી આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. વધુ સારી માળખાકીય સુવિધાઓ અને પારદર્શક પ્રક્રિયાઓ સાથે રોકાણકારોનો વિશ્વાસ વધારવા માટે, સરકારે રોકાણકારોને વિવાદમુક્ત ઔદ્યોગિક પ્લોટ/જમીન આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે.

સરકારે કિશનગંજ, કટિહાર, રોહિતાસ, શિવહર, લખીસરાય, અલવર અને શેખપુરામાં નવી મેડિકલ કોલેજ ખોલવાનો નિર્ણય કર્યો છે.

નાગાલેન્ડના રાજ્યપાલ એલ. ગણેશનનું 80 વર્ષની વયે નિધન

નાગાલેન્ડના રાજ્યપાલ એલ. ગણેશનનું 80 વર્ષની વયે અવસાન થયું છે. 8 ઓગસ્ટના રોજ ચેન્નાઈ સ્થિત તેમના નિવાસસ્થાને પડી જવાથી તેમને માથામાં ગંભીર ઈજા થઈ હતી.

એલ.ગણેશન

એલ.ગણેશનનું પૂરું નામ લા ગણેશન ઐયર છે, જેનો જન્મ 16 ફેબ્રુઆરી 1945ના રોજ થયો હતો. ગણેશને 20 ફેબ્રુઆરી 2023ના રોજ નાગાલેન્ડના 19મા રાજ્યપાલ તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો હતો. આ પહેલા, ગણેશન 27 ઓગસ્ટ 2021 થી 19 ફેબ્રુઆરી 2023 સુધી મણિપુરના 17મા રાજ્યપાલ અને 28 જુલાઈ 2022 થી 17 નવેમ્બર 2022 સુધી પશ્ચિમ બંગાળના રાજ્યપાલ (વધારાનો હવાલો) તરીકે સેવા આપી ચૂક્યા છે.

આર્થિક અને ટેકનોલોજી સમાચાર | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

‘ભારત સ્ટીલ’નો લોગો, બ્રોશર અને વેબસાઇટ લોન્ચ 

કેન્દ્રીય સ્ટીલ અને ભારે ઉદ્યોગ મંત્રી શ્રી એચડી કુમારસ્વામીએ નવી દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવન ખાતે ભારત સ્ટીલ માટે લોગો, બ્રોશર અને વેબસાઇટનું સત્તાવાર રીતે અનાવરણ કર્યું.

ભારત સ્ટીલ એ સ્ટીલ મંત્રાલયનું મુખ્ય આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદ-સહ-પ્રદર્શન છે, જે ભારતનું સૌથી મોટું સ્ટીલ પ્રદર્શન બનવાની કલ્પના કરે છે. ૧૬-૧૭ એપ્રિલ ૨૦૨૬ ના રોજ નવી દિલ્હીના ભારત મંડપમ ખાતે આયોજિત થશે.

‘મિશન સુદર્શન ચક્ર’ | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

૧૫ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ ના રોજ, લાલ કિલ્લા પરથી ૭૯મા સ્વતંત્રતા દિવસના ભાષણ દરમિયાન, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક સીમાચિહ્નરૂપ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પહેલ – ‘મિશન સુદર્શન ચક્ર’ ની જાહેરાત કરી. આ મહત્વાકાંક્ષી દાયકા લાંબા મિશનનો ઉદ્દેશ્ય સ્વદેશી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને ભારતના મહત્વપૂર્ણ સ્થાપનોને સુરક્ષિત કરવાનો છે.

આગામી દસ વર્ષોમાં સુદર્શન ચક્ર મિશનને જોરશોરથી આગળ ધપાવીશું, જેનો વિસ્તાર થતો રહેશે. આ મિશન હેઠળ, વર્ષ 2035 સુધીમાં દેશના તમામ મહત્વપૂર્ણ સ્થળોને આવરી લેવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં, દેશનો દરેક નાગરિક સુરક્ષિત અનુભવ કરશે.

મિશન સુદર્શન ચક્રની મુખ્ય વિશેષતાઓ

એડવાન્સ્ડ સર્વેલન્સ સિસ્ટમ્સ – સંવેદનશીલ સ્થળોનું AI-સક્ષમ દેખરેખ.

સાયબર પ્રોટેક્શન ફ્રેમવર્ક – સાયબર યુદ્ધ અને હાઇબ્રિડ ધમકીઓ સામે સંરક્ષણ.

ભૌતિક સુરક્ષામાં વધારો – મજબૂત માળખાગત સુવિધાઓ અને ઝડપી પ્રતિભાવ પ્રણાલીઓ.

ઇન્ટિગ્રેટેડ થ્રેટ રિસ્પોન્સ નેટવર્ક – સુરક્ષા દળો, ગુપ્તચર એજન્સીઓ અને સંશોધન સંસ્થાઓ વચ્ચે રીઅલ-ટાઇમ સંકલન.

જાહેર-ખાનગી સહયોગ – અગ્રણી ભારતીય સંશોધન અને વિકાસ એજન્સીઓ, સંરક્ષણ જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમો અને ખાનગી સંશોધકો સાથે ભાગીદારી.

રમતગમત અને સંસ્કૃતિ | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

ઝારખંડ મહિલા હોકી ટીમે સતત બીજા વર્ષે  જુનિયર રાષ્ટ્રીય ચેમ્પિયનશિપ જીતી

ઝારખંડ મહિલા હોકી ટીમ 15મી જુનિયર રાષ્ટ્રીય મહિલા હોકી ચેમ્પિયનશિપમાં સતત બીજા વર્ષે ચેમ્પિયન બની, ફાઇનલમાં હોકી હરિયાણાને 2-1થી હરાવી.

આ ચેમ્પિયનશિપનું આયોજન આંધ્રપ્રદેશના કાકીનંદા ખાતે ૧ થી ૧૨ ઓગસ્ટ દરમિયાન કરવામાં આવી રહ્યું હતું. સ્વીટી ડુંગડુંગ કુલ ૫ ગોલ સાથે ચેમ્પિયનશિપમાં સૌથી વધુ ગોલ કરનાર ખેલાડી પણ બની.

ઝારખંડ મહિલા હોકી ટીમે વર્ષ 2018, 2019, 2024 અને 2025 માં ચાર વખત જુનિયર રાષ્ટ્રીય ચેમ્પિયનશિપ જીતી છે.

જર્મન ગ્રાન્ડમાસ્ટર વિન્સેન્ટ કીમરે ક્વોન્ટબોક્સ ચેન્નાઈ ગ્રાન્ડ માસ્ટર્સ 2025 જીત્યું | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

જર્મન ગ્રાન્ડમાસ્ટર વિન્સેન્ટ કીમરે ક્વોન્ટબોક્સ ચેન્નાઈ ગ્રાન્ડ માસ્ટર્સ 2025 જીતી લીધું છે અને આ ઇવેન્ટના ઇતિહાસમાં પ્રથમ એકમાત્ર ચેમ્પિયન બન્યો છે.

ભારતના પ્રણવ પાંચમે અમેરિકન ચેસ ખેલાડી રે રોબસન સાથે ડ્રો રમ્યો. અમેરિકન ખેલાડી એવોન્ડર લિયાંગે ડચ ચેસ ખેલાડી અનીશ ગિરી સાથે ડ્રો રમ્યો.

અર્જુન એરિગૈસીએ ટુર્નામેન્ટમાં સતત ચોથો ડ્રો રમ્યો, જે વિદિત ગુજરાતી સામે રમ્યો. તે પ્રમાણમાં ટૂંકી અને અણધારી ટક્કર હતી જે બે કલાક સુધી ચાલી હતી.

ચેલેન્જર વિભાગમાં એમ પ્રણેશ ૬.૫ પોઈન્ટ સાથે ટોચના દાવેદાર છે. તેણે તેની છેલ્લી મેચમાં ડી હરિકાને હરાવ્યો હતો. અભિમન્યુ પુરાણિક અને લિયોન લ્યુક મેન્ડોન્કા કુલ ૬.૫ પોઈન્ટ સાથે અનુક્રમે બીજા અને ત્રીજા સ્થાને છે.

પ્રથમ ખેલો ઇન્ડિયા વોટર સ્પોર્ટ્સનો લોગો અને માસ્કોટનું અનાવરણ | Current Affairs Gujarati 16 August 2025

શ્રીનગરમાં સૌપ્રથમ ખેલો ઇન્ડિયા વોટર સ્પોર્ટ્સ ફેસ્ટિવલ (KIWSF) ના લોગો અને માસ્કોટનું અનાવરણ કરવામાં આવ્યું. હિમાલયન કિંગફિશર, ગેમ્સ માટે માસ્કોટ હશે જ્યારે લોગો કાશ્મીરના સારને દર્શાવશે, જેમાં દાલ સરોવર પર શિકારા ગ્લાઇડિંગ દર્શાવવામાં આવશે, જે બરફથી ઢંકાયેલા પર્વતો અને પાઈન વૃક્ષોથી ઘેરાયેલું છે.

આ ઇવેન્ટ 21 થી 23 ઓગસ્ટ દરમિયાન શહેરના પ્રતિષ્ઠિત દાલ સરોવર ખાતે યોજાશે. 36 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના 400 થી વધુ રમતવીરો શ્રીનગરમાં રોઇંગ, કેનોઇંગ અને કાયકિંગમાં ભાગ લેવા માટે આવે તેવી અપેક્ષા છે. KIWSF નું આયોજન J&K સ્પોર્ટ્સ કાઉન્સિલ દ્વારા કેન્દ્રીય યુવા બાબતોના મંત્રાલયના સહયોગથી કરવામાં આવશે.

👉 If you want to practice today’s Current Affairs Gujarati 16 August 2025, then click here.

👉 If you want to read Current Affairs Gujarati 15 August 2025, then click here.

👉 Join our Telegram channel for Gujarat Government Exams to get daily study content, PDFs, current affairs in Gujarati, and the latest exam updates – click here.